czwartek, 28 kwietnia 2016

Ciekawostki z naszej biblioteki

Dzisiaj chcielibyśmy zaprezentować najstarszą książkę, która znajduje się w naszej bibliotece.
Jest to 4-tomowe wydawnictwo autorstwa Adama Mickiewicza "Literatura słowiańska wykładana w Kolegium Francuzkiem". Książki te były wydane w 1865 roku.


Mickiewicz, Adam                   
Literatura słowiańska wykładana w Kolegium Francuzkiem przez Adama Mickiewicza / przekł. Felix Wrotnowski . -  Wyd. 3, nowo popr.
T. 1:  Rok pierwszy, 1840-1841 . - 458, [1] s. (sygn. 8539/A)
T. 2: Rok drugi, 1841-1842 . - 325 s. (sygn. 8539/t.2/A)
T. 3: Rok trzeci, 1842-1843 . - 258, [1] s. (sygn. 8539/t.3/A)
T. 4: Rok czwarty, 1843-1844 . - 212, [1] s. (sygn. 8539/t.4/A)







Literaturze słowiańskiej poświęcony był cykl otwartych wykładów, wygłaszanych przez A. Mickiewicza w latach 1840-1844 w College de France i wydanych po raz pierwszy w czterech tomach w przekładzie Feliksa Wrotnowskiego w latach 1842-1845 jako Kurs literatury słowiańskiej wykładanej w Kolegium Francuskim przez Adama Mickiewicza, a cztery lata później opublikowanych także w oryginale francuskim. Teksty te odtworzone zostały ze stenogramów, będących zapisem słów Mickiewicza.
Katedrę literatur słowiańskich w College de France utworzono w 1840 r., a jej objęcie zaproponowano Mickiewiczowi, który był wówczas profesorem literatury łacińskiej w Lozannie. Decyzja o opuszczeniu gościnnej Szwajcarii i rezygnacji z zajęcia wykładowcy, zapewniającego jego rodzinie dobre warunki materialne i perspektywy ustabilizowanej przyszłości, była niełatwa. Poeta jednak uznał, iż przyjęcie prestiżowej paryskiej oferty stanowi jego patriotyczny obowiązek, gdyż pozwoli mu publicznie podnieść sprawę Polski. Nominację na profesora tej uczelni otrzymał 8 września 1840 r., a 22 grudnia wygłosił pierwszy z wykładów. Zwykle odbywały się one dwa razy w tygodniu, we wtorki i czwartki.
W pierwszym kursie, trwającym do 29 czerwca 1841 r., Mickiewicz wygłosił 41 wykładów, przedstawiając słuchaczom zarys historii narodów słowiańskich oraz kształtowania się ich piśmiennictwa od czasów najdawniejszych do wieku XVI, szczególne miejsce poświęcając dziejom i literaturze polskiej. Kurs drugi, trwający od 14 grudnia 1841 r. do 1 lipca 1842 r., obejmował 33 wykłady, poświęcone czasom od XVII do XIX w. Koncentrował się w nich Mickiewicz na sprawach Polski i Rosji oraz stosunków pomiędzy tymi krajami. Mówiąc o literaturze w. XIX, Mickiewicz zatrzymał się nieco dłużej przy twórczości Antoniego Malczewskiego, Stefana Garczyńskiego oraz polskiego filozofa Józefa Marii Hoene Wrońskiego, który głosił idee mesjanizmu narodowego. Właśnie mesjanizm dominował w coraz większym stopniu w wystąpieniach Mickiewicza. Wpływ na to miało przystąpienie poety 1 lipca 1841 r. do grona zwolenników Andrzeja Towiańskiego.
Kursy następne - trzeci i czwarty - stawały się coraz jawniej trybuną, z której Mickiewicz propagował idee towianizmu, popadając z czasem w konflikt z niechętnie na to spoglądającymi władzami francuskimi. W duchu mesjanistycznym interpretował bowiem historię i piśmiennictwo narodów słowiańskich, głosząc ich posłannictwo w przyszłych dziejach ludzkości. Szczególną rolę w historii świata przyznawał Napoleonowi Bonaparte, w czym dopatrywano się coraz bardziej manifestacji politycznej. Wykłady wygłaszane w ostatnim roku były już jawnym głoszeniem towianizmu, połączonym z krytyką urzędowego Kościoła, który - według nauk Towiańskiego - zdradzić miał swe posłannictwo.
Ostatni z wykładów, wygłoszony 24 maja 1844 r., kończył się apoteozą Napoleona i idei napoleońskiej. Formalnie Mickiewicz pozostawał nadal profesorem Colle`ge de France, jego wykłady jednak zostały zawieszone przez władze francuskie. Również niektórzy z polskich słuchaczy krytycznie odnosili się do wygłaszanych przez Mickiewicza sądów.
W czasie, kiedy Mickiewicz wygłaszał swoje wykłady, profesorami tej uczelni byli także dwaj popularni wówczas francuscy uczeni, z którymi łączyła go bliska znajomość. Jednym z nich był Edgar Quinet (1803-1875), historyk i pisarz, od 1841 profesor College de France. Mickiewicz poznał go już wcześniej, 21 grudnia 1837 r., podczas jednego ze spotkań towarzyskich w gronie polskiej emigracji. Nawiązana wówczas znajomość przerodziła się wnet w zażyłą przyjaźń.
Drugim był także historyk Jules Michelet (1798-1874). Wizerunki Micheleta, Quineta i Mickiewicza znalazły się na wspólnym pamiątkowym medalu wybitym w 1845 r. dla uczczenia wybitnych wykładowców. W tym samym roku wszystkich trzech profesorów ostatecznie usunięto z katedry College de France, po wcześniejszym okresie zawieszenia ich wykładów.
(źródło opisu)

W naszej bibliotece znajduje się ponadto jeszcze kilkadziesiąt książek wydanych przed rokiem 1945.

poniedziałek, 25 kwietnia 2016

Tydzień Bibliotek


Z okazji XIII edycji programu "Tydzień Bibliotek" pod hasłem "Biblioteka inspiruje" serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w obchodach tego święta.
Dla wszystkich zainteresowanych przygotowaliśmy ofertę zajęć i warsztatów dla uczniów i nauczycieli oraz okolicznościową wystawę.



źródło




piątek, 22 kwietnia 2016

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich


Jutro obchodzi się Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich (Międzynarodowy Dzień Książki, Światowy Dzień Książki); jest to doroczne święto organizowane przez UNESCO w celu promocji czytelnictwa, edytorstwa i ochrony własności intelektualnej za pomocą praw autorskich. Dzień ten po raz pierwszy obchodzono w 1995 roku. W Polsce Światowy Dzień Książki jest obchodzony od 2007 roku.





Data 23 kwietnia wybrana została jako symboliczna dla literatury światowej. W tym dniu w roku 1616 zmarli Miguel de Cervantes, William Szekspir i historyk peruwiański Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Shakespeare'a podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch – według gregoriańskiego). Na ten sam dzień przypada również rocznica urodzin lub śmierci innych wybitnych pisarzy, np. Maurice'a Druona, Halldóra Laxnessa, Vladimira Nabokova, Josepa Pla i Manuela Mejía Vallejo. W Wielkiej Brytanii i Irlandii Światowy Dzień Książki wyjątkowo obchodzony jest w pierwszy czwartek marca, tak aby święto to wypadało w trakcie semestru szkolnego.

Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii – w 1926 roku wystąpił z nim wydawca z Walencji, Vicente Clavel Andrés. Z początku planowano związać je z datą 7 października, domniemaną datą urodzin Cervantesa, lecz ze względu na niepewność z nią związaną, ostatecznie ustalono datę 23 kwietnia. W Hiszpanii Dzień Książki jest świętem oficjalnym od roku 1930, a od 1964 – we wszystkich krajach hiszpańskojęzycznych. 23 kwietnia jest w Katalonii hucznie obchodzonym świętem narodowym, jako dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z długą tradycją w Katalonii obdarowywano w ten dzień kobiety czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew smoka pokonanego przez św. Jerzego. Później kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami z książek.

Pierwsza międzynarodowa konwencja, której przedmiotem była ochrona praw autorskich dzieł literackich i artystycznych, pochodzi z roku 1886. Dopiero jednak siedemdziesiąt lat później, w 1956 roku zaczęła obowiązywać Powszechna Konwencja ds. Copyright. Dwadzieścia lat później przystąpiła do niej Polska. Znak copyright, czyli zastrzeżenia praw autorskich, możemy zobaczyć na różnego rodzaju wydawnictwach: książkach, filmach, płytach itd.


W związku z rosnącym sukcesem Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki, który jako pierwsze miasto otrzymał Madryt. Tytuł Światowej Stolicy Książki przyznawany jest co roku przez UNESCO jako wyróżnienie dla najlepszego przygotowanego przez dane miasto programu promującego książki i czytelnictwo.
Kryteria przyznania tytułu Światowej Stolicy Książki:
- programy miast kandydujących, promujące książki i czytelnictwo, posiadać będą wsparcie prezydenta miasta;
- zaangażowanie na poziomie miejskim, regionalnym, krajowym i międzynarodowym, w tym zaangażowanie organizacji branżowych i pozarządowych, a także przewidywany wpływ przygotowanego programu;
- przedłożenie programu działań stworzonego specjalnie na potrzeby projektu Światowa Stolica Książki, który zostanie wdrożony w roku, gdy miasto będzie posiadało ten tytuł, wraz z przewidywanymi długofalowymi korzyściami dla zaangażowanych partnerów i całego społeczeństwa;
- zarys przewidywanych wydatków wraz z zakładanymi strategiami pozyskania środków;
- ilość i jakość jednorazowych i cyklicznych aktywności organizowanych przez miasto-kandydata we współpracy z krajowymi, regionalnymi i międzynarodowymi organizacjami reprezentującymi pisarzy, wydawców, księgarzy i bibliotekarzy, tak by zapewnić reprezentację i udział przedstawicieli wszystkich przemysłów związanych z książką, a także środowiska pisarzy i naukowców;
- ilość i jakość innych wartych uwagi projektów, których celem jest promocja i wspieranie książki i czytelnictwa;
- zgodność z zasadami wolności słowa, wolności publikacji i dystrybucji informacji, na podstawie zapisów Konstytucji UNESCO, a także artykułu 19 i 27 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i umowy florenckiej o liberalizacji rynku dóbr o charakterze kulturalnym.

24 czerwca 2014, podczas spotkania w Paryżu, komisja UNESCO zdecydowała że tytuł Światowej Stolicy Książki w roku 2016 nosić będzie Wrocław. Komisja, na czele z Iriną Bokovą, wybrała Wrocław ze względu na złożony przez miasto program promocji czytelnictwa, który zakłada pracę na poziomie lokalnym, regionalnym jak i międzynarodowym. Wrocław jest pierwszym miastem w Polsce, które uzyskało ten tytuł UNESCO. Kadencja Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki rozpocznie się 23 kwietnia 2016 roku i potrwa dokładnie rok. W tym samym czasie miasto pełnić będzie również rolę Europejskiej Stolicy Kultury 2016.





Polecamy również zestawienia bibliograficzne z naszych zbiorów:
"Książka i księgarstwo" oraz "Prawo autorskie".

środa, 13 kwietnia 2016

Samuel Beckett

Dziś mija 110 rocznica urodzin Samuela Becketta - irlandzkiego dramaturga, prozaika i eseisty, laureata literackiej Nagrody Nobla z 1969 roku; jednego z twórców teatru absurdu.

źródło: wikipedia

Samuel Barclay Beckett - urodził się 13 kwietnia (wg innych źródeł 13 maja 1906) w Foxrock.   Dramatopisarz, prozaik i eseista, początkowo tworzył w języku angielskim, a od 1945 – francuskim. Jego powieści są pozbawiane tradycyjnej narracji, utrzymane w klimacie skrajnego pesymizmu i podkreślające bezsens ludzkiej egzystencji. Zmarł 22 grudnia 1989 w Paryżu.

Beckett urodził się na przedmieściach Dublina w rodzinie protestanckiej. Studiował filologię romańską w Trinity College, gdzie potem przez jakiś czas wykładał, jednak Irlandia, atmosfera domu rodzinnego, potem zaś śmierć ojca (1933) doprowadziły go do depresji nerwowej i ostatecznie osiadł w Paryżu. Brał czynny udział we francuskim ruchu oporu. W 1969 został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla, której nie odebrał osobiście.

Postać ojca pojawia się w jego utworach mityzowana lub nawet deifikowana, matka zaś w kontekście gorzkim i ironicznym (w życiu była zimną bigotką).

Na studiach Becketta fascynowała filozofia: Kartezjusza, George’a Berkeleya, Henri Bergsona, Arthura Schopenhauera, Giambattisty Vico; klasyka francuska i włoska, poezja francuska takich poetów jak: Charles Baudelaire, Arthur Rimbaud, Guillaume Apollinaire, Marcel Proust. Inspirował się także twórczością Dantego. Był sekretarzem i pomocnikiem Jamesa Joyce’a.

Beckett swoje dzieła tłumaczył z angielskiego na francuski i odwrotnie. Tłumaczenia te były dość swobodne, w związku z czym różne wersje językowe zawierają pewne różnice. Oprócz sztuk teatralnych pisał słuchowiska radiowe, spektakle telewizyjne, a nawet scenariusz filmowy. Niektóre sztuki reżyserował samodzielnie.

Był bardzo aktywny społecznie oraz politycznie – występował przeciwko totalitaryzmowi; ostro przeciwstawiał się prześladowaniom politycznym na świecie; wspierał także więźniów politycznych. Nie wyrażał zgody na wystawienie swoich sztuk w Republice Południowej Afryki w czasach apartheidu; protestował także przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.

W twórczości zajmowały go głównie kwestie egzystencjalne, problemy etyczne i poznawcze. Bohaterowie jego dzieł zadają sobie pytania zasadnicze o sens życia oraz o miejsce człowieka na ziemi (podobnie jak u Alberta Camusa, czy Antona Czechowa).


źródło: wikipedia


Wybrane publikacje:
- dramaty:
    Eleuteria (1947)
    Czekając na Godota (1952)
    Akt bez słów I (1956)
    Akt bez słów II (1956)
    Końcówka (1957)
    Ostatnia taśma (1958)
    Szczęśliwe dni (1961)
    Komedia (1964)
    Przychodzić i odchodzić (1965)
    Oddech (1970)
    Nie ja (1973)
    Fragment dramatyczny I (1974)
    Wtedy gdy (1976)
    Kroki (1976)
    Fragment dramatyczny II (1976)
    Partia solowa (1979)
    Kołysanka (1981)
    Impromptu "Ohio" (1981)
    Katastrofa (1982)
    Co gdzie (1983)

- powieści i inne prace:
    Sztuka bez Aktu (z butelką)
    Whoroscope (1930)
    Proust (1931)
    Sen o kobietach pięknych i takich sobie (1932)
    Murphy (1938)
    Watt (1953)
    Molloy (1951)
    Malone umiera (1951)
    Nienazywalne (1953)
    także nowele (polskie wydanie 1973)
    Towarzystwo (1980)


Bibliografia publikacji Samuela Becketta oraz dotyczących jego twórczości znajdujących się w naszej bibliotece.


źródło: wikipedia

sobota, 2 kwietnia 2016

Międzynarodowy Dzień Książki Dla Dzieci


Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci – jest to święto obchodzone co roku 2 kwietnia, w dzień urodzin duńskiego bajkopisarza Hansa Christiana Andersena. Dzień ten ma na celu rozpowszechnienie książek dla dzieci oraz wspieranie czytania przez najmłodszych.


Święto zostało ustanowione w 1967 roku przez Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych Ludzi (IBBY).
Co roku inny kraj jest gospodarzem Dnia Książki dla Dzieci. Jego zadaniem wówczas jest zaprojektowanie i rozesłanie do innych krajów plakatu z mottem. Polska była gospodarzem tego dnia w roku 1980, motto: „Książka moim oknem na świat” wymyślił Wojciech Żukrowski, plakat projektował Jerzy Czerniawski.

W ramach Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci zainicjowano takie akcje jak "Noc z Andersenem" (zapoczątkowana w Czechach w 2007 roku), czy "Cała Polska czyta dzieciom" (prowadzona od 2001 roku).

W naszej bibliotece znajduje się kilkadziesiąt książek dla dzieci i młodzieży - powieści, tomików poezji oraz książek biblioterapeutycznych. Pod tym linkiem znajduje się wybór tej literatury: