czwartek, 28 kwietnia 2016

Ciekawostki z naszej biblioteki

Dzisiaj chcielibyśmy zaprezentować najstarszą książkę, która znajduje się w naszej bibliotece.
Jest to 4-tomowe wydawnictwo autorstwa Adama Mickiewicza "Literatura słowiańska wykładana w Kolegium Francuzkiem". Książki te były wydane w 1865 roku.


Mickiewicz, Adam                   
Literatura słowiańska wykładana w Kolegium Francuzkiem przez Adama Mickiewicza / przekł. Felix Wrotnowski . -  Wyd. 3, nowo popr.
T. 1:  Rok pierwszy, 1840-1841 . - 458, [1] s. (sygn. 8539/A)
T. 2: Rok drugi, 1841-1842 . - 325 s. (sygn. 8539/t.2/A)
T. 3: Rok trzeci, 1842-1843 . - 258, [1] s. (sygn. 8539/t.3/A)
T. 4: Rok czwarty, 1843-1844 . - 212, [1] s. (sygn. 8539/t.4/A)







Literaturze słowiańskiej poświęcony był cykl otwartych wykładów, wygłaszanych przez A. Mickiewicza w latach 1840-1844 w College de France i wydanych po raz pierwszy w czterech tomach w przekładzie Feliksa Wrotnowskiego w latach 1842-1845 jako Kurs literatury słowiańskiej wykładanej w Kolegium Francuskim przez Adama Mickiewicza, a cztery lata później opublikowanych także w oryginale francuskim. Teksty te odtworzone zostały ze stenogramów, będących zapisem słów Mickiewicza.
Katedrę literatur słowiańskich w College de France utworzono w 1840 r., a jej objęcie zaproponowano Mickiewiczowi, który był wówczas profesorem literatury łacińskiej w Lozannie. Decyzja o opuszczeniu gościnnej Szwajcarii i rezygnacji z zajęcia wykładowcy, zapewniającego jego rodzinie dobre warunki materialne i perspektywy ustabilizowanej przyszłości, była niełatwa. Poeta jednak uznał, iż przyjęcie prestiżowej paryskiej oferty stanowi jego patriotyczny obowiązek, gdyż pozwoli mu publicznie podnieść sprawę Polski. Nominację na profesora tej uczelni otrzymał 8 września 1840 r., a 22 grudnia wygłosił pierwszy z wykładów. Zwykle odbywały się one dwa razy w tygodniu, we wtorki i czwartki.
W pierwszym kursie, trwającym do 29 czerwca 1841 r., Mickiewicz wygłosił 41 wykładów, przedstawiając słuchaczom zarys historii narodów słowiańskich oraz kształtowania się ich piśmiennictwa od czasów najdawniejszych do wieku XVI, szczególne miejsce poświęcając dziejom i literaturze polskiej. Kurs drugi, trwający od 14 grudnia 1841 r. do 1 lipca 1842 r., obejmował 33 wykłady, poświęcone czasom od XVII do XIX w. Koncentrował się w nich Mickiewicz na sprawach Polski i Rosji oraz stosunków pomiędzy tymi krajami. Mówiąc o literaturze w. XIX, Mickiewicz zatrzymał się nieco dłużej przy twórczości Antoniego Malczewskiego, Stefana Garczyńskiego oraz polskiego filozofa Józefa Marii Hoene Wrońskiego, który głosił idee mesjanizmu narodowego. Właśnie mesjanizm dominował w coraz większym stopniu w wystąpieniach Mickiewicza. Wpływ na to miało przystąpienie poety 1 lipca 1841 r. do grona zwolenników Andrzeja Towiańskiego.
Kursy następne - trzeci i czwarty - stawały się coraz jawniej trybuną, z której Mickiewicz propagował idee towianizmu, popadając z czasem w konflikt z niechętnie na to spoglądającymi władzami francuskimi. W duchu mesjanistycznym interpretował bowiem historię i piśmiennictwo narodów słowiańskich, głosząc ich posłannictwo w przyszłych dziejach ludzkości. Szczególną rolę w historii świata przyznawał Napoleonowi Bonaparte, w czym dopatrywano się coraz bardziej manifestacji politycznej. Wykłady wygłaszane w ostatnim roku były już jawnym głoszeniem towianizmu, połączonym z krytyką urzędowego Kościoła, który - według nauk Towiańskiego - zdradzić miał swe posłannictwo.
Ostatni z wykładów, wygłoszony 24 maja 1844 r., kończył się apoteozą Napoleona i idei napoleońskiej. Formalnie Mickiewicz pozostawał nadal profesorem Colle`ge de France, jego wykłady jednak zostały zawieszone przez władze francuskie. Również niektórzy z polskich słuchaczy krytycznie odnosili się do wygłaszanych przez Mickiewicza sądów.
W czasie, kiedy Mickiewicz wygłaszał swoje wykłady, profesorami tej uczelni byli także dwaj popularni wówczas francuscy uczeni, z którymi łączyła go bliska znajomość. Jednym z nich był Edgar Quinet (1803-1875), historyk i pisarz, od 1841 profesor College de France. Mickiewicz poznał go już wcześniej, 21 grudnia 1837 r., podczas jednego ze spotkań towarzyskich w gronie polskiej emigracji. Nawiązana wówczas znajomość przerodziła się wnet w zażyłą przyjaźń.
Drugim był także historyk Jules Michelet (1798-1874). Wizerunki Micheleta, Quineta i Mickiewicza znalazły się na wspólnym pamiątkowym medalu wybitym w 1845 r. dla uczczenia wybitnych wykładowców. W tym samym roku wszystkich trzech profesorów ostatecznie usunięto z katedry College de France, po wcześniejszym okresie zawieszenia ich wykładów.
(źródło opisu)

W naszej bibliotece znajduje się ponadto jeszcze kilkadziesiąt książek wydanych przed rokiem 1945.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz