Rafał Wojaczek

Dziś mija 45-ta rocznica śmierci Rafała Wojaczka - kontrowersyjnego poety i prozaika, zaliczanego do tzw. grupy poetów wyklętych (poeci zbuntowani przeciw społeczeństwu, outsiderzy przekraczający normy obyczajowe. Typowe elementy biografii poety wyklętego to nadużywanie bądź uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, obłęd, popadanie w konflikty z prawem, wczesna, często samobójcza śmierć. Za pierwowzór poety wyklętego uznaje się francuskiego średniowiecznego poetę
François Villona, który prowadził awanturniczy tryb życia).

Rafał Wojaczek urodził się 6 grudnia 1945 roku w Mikołowie i wywodził się ze znanej i poważanej w mieście rodziny. Jego ojciec był nauczycielem gimnazjalnym, matka zaś pracowała w wydawnictwie. Uczył się w liceach ogólnokształcących w Mikołowie, Katowicach-Ligocie i Kędzierzynie-Koźlu - tu zdał maturę w 1963 r. Rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, ale wkrótce je przerwał i w 1964 przeprowadził się do Wrocławia. Pracował m.in. jako dyspozytor MPO.

W 1965 debiutował w "Poezji" (1965, nr 1) wierszami "Ludzie kładą się spać...", "Martwy sezon", "Mit rodzinny", "Mój pies bardzo przyjemny", "Nasza pani", "On" i "Wiem, kto to jest", opublikowanymi z wprowadzeniem Tymoteusza Karpowicza.

Swoje utwory ogłaszał następnie m.in. w "Odrze", "Poglądach", "Twórczości" i "Tygodniku Kulturalnym". W 1969 ukazał się jego debiutancki tom "Sezon", znakomicie przyjęty przez krytyków. W czasie pobytu we Wrocławiu stopniowo pogrążał się w alkoholizmie i depresji, prowokował otoczenie i wszczynał bójki, wielokrotnie podejmował próby samobójcze. Leczył się przez pewien czas w szpitalu psychiatrycznym. W 1970 ukazał się jego drugi zbiór wierszy "Inna bajka". 

W nocy z 10 na 11 maja 1971 roku zmarł śmiercią samobójczą po przedawkowaniu różnych leków.

Twórczość:
Sezon (1969),
Inna bajka (1970).

Wydania pośmiertne:
Którego nie było (1972),
Nie skończona krucjata (1972),
Utwory zebrane (1976),
Dla M (1977),
Poezje wybrane (1983),
List do nieznanego poety (1985),
Reszta krwi (1999),
Wiersze (1999),
Chodzę i pytam (2002),
Wiersze zebrane (2005),
Sanatorium, Biuro Literackie, Wrocław (2010) - pierwsze pełne wydanie powieści, uzupełnione o fragmenty wyłączone przez cenzurę w 1976 z tomu Utwory zebrane.

Od 1997 r. w dawnym mieszkaniu rodziny Wojaczków mieści się Instytut Mikołowski, który prowadzi działalność literacką i wydawniczą (organizuje m.in. coroczny Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. R. Wojaczka).

W 1999 powstał film "Wojaczek" w reżyserii Lecha Majewskiego, z Krzysztofem Siwczykiem w roli głównej.
(źródło: wikipedia.pl; culture.pl)

  

Bibliografia książek autorstwa Rafała Wojaczka oraz publikacji jego dotyczących dostępnych w naszej bibliotece.